امکان ساخت وساز مسکن با پیش بینی میزان فرونشست زمین
بازسازی خانه: در حالی برخی از مخالفان توسعه شهر تهران، فرونشست در مناطق جنوبی را یک معضل اصلی در ساخت و ساز مطرح می کنند اما فرونشست زمین امری نیست که به خاطر آن خانه سازی را در منطقه ای متوقف کرد.
به گزارش بازسازی خانه به نقل از مهر در حالی برخی از مخالفان توسعه شهر تهران، فرونشست در مناطق جنوبی را یک معضل اصلی در ساخت و ساز مطرح می کنند که پژوهشگران و اساتید دانشگاه در عرصه عمران، با تأکید بر وجود راه های علمی برای ساخت در این مناطق معتقدند فرونشست زمین امری نیست که به خاطر آن خانه سازی را در منطقه ای متوقف کرد. اوایل بهمن ماه سال قبل تصویری آخر زمانی از وسط خیابان کارگر تهران تیتر اول خبرگزاری ها شد. یک چاله ای عمیق عمودی که به آن فرونشست زمین می گویند. پدیده ای زمین شناسی که امروز بهانه برخی شده تا در مناطق جنوبی تهران امر مهم و ضروری خانه سازی را متوقف کنند. برخلاف این عده که ساخت خانه مردم را گیر این امر کرده اند؛ کارشناسان مهندسی عمران می توانند با بهره گیری از علم میزان فرونشست هر منطقه را رصد و حتی فرونشست های آینده را نیز پیش بینی کنند. به بیان دیگر، علم عمران راهکارهای کارآمدی برای فائق آمدن بر این مشکل دارد که یکی از آنها استفاده از مدل ریاضی کالیبره برای پیش بینی و استفاده از متدهای علمی در شکل معماری و نوع مصالح است. علی فاخر عضو هیأت علمی دانشکده عمران دانشگاه تهران درباره ی نحوه پیش بینی فرونشست آتی زمین، تأثیر فرونشست زمین بر ساخت وساز مسکن، بار ساختمان های تولید شده بر روی این پدیده زمین شناسی گفتگویی با خبرنگار مهر داشته که در ادامه آمده است. فرونشست ها فقط در بعضی موارد نگران کننده است علی فاخر در تعریف چگونگی ایجاد فرونشست زمین، اظهار داشت: «فرونشست زمین به سبب پایین رفتن سطح آب زیرزمینی اتفاق می فتد. البته باید توجه داشت که هرگونه پایین یا بالا رفتن سطح آب زیرزمینی بدنبال خودش مقداری فرونشست یا تورم را به همراه دارد. اما پایین رفت سطح آب زیرزمینی به مقدار زیاد، موجب بروز فرونشست گسترده ای در زمین و سطح خرابی زیاد می شود. به بیان دیگر، اگر در یک منطقه سطح آب زیر زمینی بیش از ۱۰ متر کاهش داشته باشد؛ فرونشست زمین عامل نگران کننده ای خواهد بود. همچنین، باید به نوع خاک منطقه نیز توجه کرد که لایه های رُسی هستند یا ریزدانه ضخیم. یعنی اگر سطح آب زیرزمینی در لایه شنی پایین برود، نشست زمین آن مقدار زیاد نخواهد بود. نگرانی اصلی در لایه های رُسی است. به سبب نوع خاک شنی نیز نگرانی فرونشست زمین در مناطق شمالی تهران وجود ندارد اما در مناطق جنوبی نوع خاک رُسی تأثیر این پدیده را افزایش داده است.»سازمان نقشه برداری مکان دقیق فرونشست زمین را مشخص کرده است. او درباره ی نحوه پیش بینی میزان فرونشست زمین اظهار داشت: «مسئولیت اندازه گیری فرونشست زمین در کشور بر عهده سازمان نقشه برداری است. باتوجه به نقشه هایی که توسط این سازمان ارائه می شود، مکان فرونشست های زمین در گذشته مشخص می شود. سازمان نقشه برداری ایران در مجموع توانسته کار قابل قبولی در حوزه شناسایی مکان هایی که فرونشست زمین داشته اند، انجام دهد. بعد از نقشه های این سازمان می توان برای سطح و مکان فرونشست های زمین در تهران نیز بهره برد.» تصمیمات منطقی ساخت وساز با پیش بینی فرونشست آینده عضو هیأت علمی دانشکده عمران دانشگاه تهران در توضیح لزوم شرایط درست ساخت وساز در بخشهایی که زمین گرفتار فرونشست شده، اظهار داشت: «زمانی که یک قسمتی از زمین در گذشته گرفتار فرونشست شده، یعنی سطح آب زیرزمینی آنجا بسیار پایین رفته است. ممکنست این میزان پایین رفتن سطح آب زیرزمینی به میزانی باشد که دیگر بیش از آن نتواند پایین برود و در حقیقت اصلاً دیگر در آنجا آبی نمانده باشد که بخواهد پایین تر برود و نشست دیگری را بوجود آورد. پس باتوجه به این امر می توان گفت، پیش بینی فرونشست آتی هر منطقه ای که قبل تر گرفتار فرونشست شده، لازم است. البته باید در نظر گرفت که پیش بینی آتی فرآیندی ساده نیست، اما انجام پیش بینی که برمبنای آن بتوان تصمیمات منطقی گرفت، ممکنست.» فاخر در توضیح روش انجام پیش بینی فرونشست آتی زمین اظهار داشت: «براساس فرونشست های قبلی می توان مدل ریاضی مناسبی تهیه و کالیبره کرد تا با آن فرونشست آتی زمین محاسبه شود. البته میزان مصرف آب زیرزمینی و سرعت پایین رفتن آن در آینده نیز یکی از متغیرهای مهم در پیش بینی فرونشست آتی زمین است. باید توجه داشت که حدس آینده به آسانی دراین زمینه ممکن نیست و لازم است یک پیش بینی احتمالی در نظر گرفته شود. پس سناریوهای مختلفی مورد توجه قرار می گیرد. به عنوان مثال در یک منطقه که فرونشست زیاد زمین رخ داده، باید به مواردی از قبیل چگونگی استفاده از آب های زیرزمینی و چاه های اطراف نیز توجه کرد. پس سیاست های دولت، وزارت جهاد کشاورزی و سایر سیستم های نظارتی باید به شکلی باشد که به میزان سطح آب زیر زمینی منطقه مورد نظر توجه کرد. این برنامه ها میزان بالا یا پایین رفتن سطح آب های زیر زمینی را در منطقه مذکور تعیین می کند.»فرونشست جنوب تهران مانع مهمی برای توسعه شهر نیست. او درباب چگونگی ساخت وساز مسکن در جنوب تهران باتوجه به فرونشست زمین در این منطقه، بیان کرد: «شهرسازی و توسعه شهری به عوامل مختلفی بستگی دارد که فرونشست زمین تنها یکی از آن عوامل است. پس می توان اینطور نتیجه گرفت که فرونشست زمین در منطقه جنوبی تهران یک نکته مهم می باشد، اما نکته تعیین کننده نیست. در حقیقت باید باتوجه به ملاحظات دیگر، تصمیم گیری کلی کرد. فرونشست در جنوب تهران به هیچ عنوان مانع اصلی و تعیین کننده ای برای عدم توسعه شهر نیست. به بیان دیگر، برای توسعه شهری در این منطقه از تهران لازم است به نظریات استادها و متخصص های حوزه شهری در کنار ملاحظات ژئو تکنیکی توجه کرد و به جنبه های مختلف آن پرداخت.» ساخت و ساز تأثیری بر افزایش فرونشست ندارد عضو هیأت علمی دانشکده عمران دانشگاه تهران درباره ی تأثیر وزن ساختمان تولید شده بر روی منطقه ای که گرفتار فرونشست زمین شده؛ اظهار داشت: «وزن لایه های زمین در پدیده فرونشست به قدری زیاد است که وزن ساختمانی که روی آن ساخته می شود؛ تعیین کننده نیست. به عبارت دیگر، ساخت ساختمان یک طبقه یا چند طبقه بر روی منطقه ای که فرونشست زمین در آن رخ داده تأثیری ندارد. اما باید در هر پروژه ساختمان سازی نشست زمین محاسبه شود. با این توضیح می توان اظهار داشت که قسمتی از نشست زمین بر طبق بار ناشی از ساختمان است و بخش دیگر آن در بعضی از پروژه ها می تواند به سبب فرونشست زمین باشد. نشست ناشی از بار ساختمان از بار طبقات نشأت می گیرد و نشست فرونشست زمین اصلاً به تعداد طبقات ساختمانی روی آن ربطی ندارد. بطور معمول، در مناطقی که فرونشست رخ داده، مقدار فرونشست تعیین کننده است نه آن بار ناشی از ساختمان سازی بدین سبب می توان اظهار داشت که اصلاً نباید الگوی مناسب در یک منطقه را از نظر بار وزنی طبقات بر روی فرونشست زمین منطبق کرد.»
منبع: remont.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب